Study Material

SHIKSHANMAHARSHI BAPUJI SALUNKHE COLLEGE, KARAD

B. A. (PART - II) (SEMESTER - III)

PSYCHOLOGY (PAPER - IV)

SOCIAL PSYCHOLOGY

 

QUESTION BANK 2023

 

प्र. १)	खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यांयातून योग्य पर्याय निवडा.
	i)	वर्तन आणि ......... या एकाच सामाजिक नाण्याच्या दोन बाजू आहेत.
		अ)	भावना	ब)	बोधन
		क)	शारीरिक क्रिया	ड)	विकास
	ii)	सामाजिक वर्तन व सामाजिक विचार यामागील .......... शोध सामाजिक मानसशास्त्रज्ञ घेतात.
		अ)	कारणांचा	ब)	परिणामांचा
		क)	प्रकारांचा	ड)	प्रवृतींचा
	iii)	इतरांचे अचूक संवेदन होण्यासाठी परिणामकारक ........... होणे महत्वाचे असते.
		अ)	आंतरक्रिया	ब)	गप्पा
		क)	विसंवाद	ड)	चर्चा
	iv)	वस्तूचे किंवा विषयाचे विशिष्ट प्रकारे मुल्यांकन करण्याची प्रवृत्ती म्हणजे .........होय.
		अ)	दृष्टीकोन	ब)	वर्तन
		क)	विचार	ड)	अभिवृत्ती
	v)	अभिव्यक्तीची पातळी उच्च असेल तर स्व-सादरीकरण    ...... असते.
		अ)	प्रभावी	ब)	सदोष
		क)	अप्रभावी	ड)	सर्जनशील
	vi)	सभोवतालच्या परिस्थितीचे मूल्यमापन म्हणजे ...... होय.
		अ)	वर्तन	ब)	अभिवृत्ती
		क)	अनुकरण	ड)	रचना
	vii)	छाप निर्मितीबाबतचे संशोधन ....... यांनी केले
		अ)	केली	ब)	अॅश
		क)	ड्युक	ड)	बांडूरा
	viii)	अभिव्यक्तीची पातळी उच्च असेल तर स्व-सादरीकरण    ........ असते
		अ)	प्रभावी	ब)	सदोष
		क)	अप्रभावी	ड)	सर्जनशील
	ix)	..... म्हणजे व्यक्तीचे मन वळवण्याची कला होय
		अ)	अनुकूलन	ब)	अनुकरण
		क)	अनुशासन	ड)	सामायोजन
	x)	स्व-आदरभावाचे मापन करण्यासाठी ......... ने एक मापन श्रेणी तयार केली.
		अ)	विल्यम	ब)	मेजर
		क)	रोझेनबर्ग	ड)	बाबे
	xi)	आपल्या जीवनाची सामाजिक बाजू हा ........... हा मानसशास्त्राचा गाभा आहे.
		अ)	सामाजिक	ब)	औद्योगिक
		क)	संघटनात्मक	ड)	शैक्षणिक
	xii)	इतरांवर छाप पाडून स्व ....... संवर्धन करीत असतो.
		अ)	प्रतिमा	ब)	रूप
		क)	अहम	ड)	व्यक्तित्व
	xiii)	संप्रेषणाचे मुख्यतः ...... मार्ग आहेत.
		अ)	३	ब)	४
		क)	२	ड)	५
	xiv)	अभिजात अभिसंधान ही संकल्पना ........ यांनी मांडली.
		अ)	डॉ. पॅव्हलाव्ह	ब)	वॅटसन
		क)	डॉ. फ्रॉईड	ड)	थर्स्टन
	xv)	............. संपर्काशिवाय स्वतःच्या ‘स्व’ चे ज्ञान होऊ शकत नाही.
		अ)	सामाजिक	ब)	भावनिक
		क)	मानसिक	ड)	नैतिक
	xvi)	छाप निर्मितीबाबतचे संशोधन ........ यांनी केले.
		अ)	केली	ब)	अॅश
		क)	ड्युक	ड)	बांडूरा
	xvii)	वर्तन आणि ......... या एकाच सामाजिक नाण्याच्या दोन बाजू आहेत.
		अ)	भावना	ब)	बोधन
		क)	शारीरिक क्रिया	ड)	विकास
	xviii)	मनोविश्लेषण ही संकल्पना ........ यांनी मांडली.
		अ)	डॉ. पॅव्हलाव्ह	ब)	वॅटसन
		क)	डॉ. फ्रॉईड	ड)	थर्स्टन
	xxv)	ज्या घटकात प्रयोगकर्ता प्रयोगाच्या उद्दिष्टानुसार योजनापूर्वक बदल घडवून आणतो त्याला ......म्हणतात.
		अ)	स्थिर परिवर्त्य	ब)	परतंत्र परिवर्त्य
		क)	स्वतंत्र परिवर्त्य	ड)	अवलंबी परिवर्त्य
	xx)	इतरांचे अचूक संवेदन होण्यासाठी परिणामकारक ........... होणे महत्वाचे असते.
		अ)	आंतरक्रिया	ब)	गप्पा
		क)	विसंवाद	ड)	चर्चा
प्र. 2)	टीपा लिहा.
	i)	बोधन आणि वर्तन
	ii)	छाप निर्मिती
	iii)	उच्च स्व-आदर लक्षणे
	iv)	अनुकुलनाचे शास्त्र
	v)	स्व-सादरीकरण
	vi)	आरोपण सिद्धांत
	vii)	बोधनिक विसंवाद
	vii)	आरोपण सिद्धांत
	ix)	स्व-सादरीकरण
	x)	पद्धतशीर निरीक्षण
	xi)	छाप व्यवस्थापन
	xii)	अभाषिक संप्रेषणाचे मूलभूत मार्ग
	xiii)	स्व-आदर
	xiv)	अभिवृत्ती निर्मिती
	xv)	साधक अभिसंधान
प्र. 3) खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा.
	i)	सामाजिक मानसशास्त्राची आधुनिक व्याख्या देऊन सामाजिक मानसशास्त्राचे शास्त्रीय स्वरूप स्पष्ट करा.
	ii)	स्व-आदर म्हणजे काय ते सांगून स्व-आदरभावाचे मापन कसे करतात?
	iii)	केली यांच्या कारण आरोपण सिद्धांताचे संक्षिप्त वर्णन करा.
	iv)	सामाजिक मानसशास्त्रातील अद्ययावत अभ्यासक्षेत्रे स्पष्ट करा.
	v)	सामाजिक जीवनातील अशाब्दिक सुचके थोडक्यात स्पष्ट करा.
	vi)	छापेचे व्यवस्थापन म्हणजे काय? छाप व्यवस्थापन प्रक्रिया स्पष्ट करा.
	vii)	अभिवृत्ती म्हणजे काय ते सांगून अभिवृत्तीची तीन अंगे स्पष्ट करा.
	vii)	स्व-म्हणजे काय ? स्व-सादरीकरणाचे स्वरूप स्पष्ट करा.
	ix)	व्यक्तिगत ‘स्व’ व सामाजिक ‘स्व’ यांचे स्वरूप स्पष्ट करा.
	x)	विसंवाद व अभिवृत्ती बदल यामधील संबंध स्पष्ट करा.
	xi)	अभिवृत्ती बदलातील बोधनिक प्रतिक्रियांची सविस्तर चर्चा करा.
	xii)	पद्धतशीर निरीक्षण पद्धतीचे स्वरूप सविस्तर स्पष्ट करा.

 

                               Question Paper Format      Total:40

प्र. १)		खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यांयातून योग्य पर्याय निवडा.                                                                    05
प्र. 2)	टीपा लिहा.  (कोणत्याही तीन)		15
प्र. ३)	खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा. (कोणताही एक)		10
प्र. ४)	खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा. (कोणताही एक)		10

  

SHIKSHANMAHARSHI BAPUJI SALUNKHE COLLEGE, KARAD

B. A. (PART - II) (SEMESTER - III)

PSYCHOLOGY (PAPER - III)

PSYCHOLOGY FOR LIVING

 

QUESTION BANK 2023

 

प्र. १)	खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यांयातून योग्य पर्याय निवडा.
	i)	……….. या मानसशास्त्रज्ञाने OCEAN असे व्यक्तिमत्वाचे पाच घटक स्पष्ट केले आहेत.
		अ)	ऑलपोर्ट	ब)	फ्रॉईड
		क)	वॅटसन	ड)	गोल्डबर्ग
	ii)	........ ताण हा अत्यंत अपायकारक असून त्यामुळे व्यक्तीचे संतुलन बिघडते.
		अ)	क्लेशकारक ताण (Distress)	ब)	अतिरिक्त ताण (Hyperstress)
		क)	उपयुक्त ताण  (Eustress)	ड)	अपुरा ताण (Hypostress)
	iii)	भरपूर गोलाई व गुबगुबीत शरीर म्हणजे सौंदर्य असे मत ........ स्त्रियांनी व्यक्त केले.
		अ)	तिबेटी	ब)	आयर्लंड
		क)	फिजी	ड)	जमैकन
	iv)	वेडा (Insanity) ही मानसशास्त्रीय संकल्पना नसून ........ संकल्पना आहे.
		अ)	कायदेविषयक	ब)	समाजाविषयी
		क)	व्यक्तिगत	ड)	बौद्धिक
	v)	खेड्यापाड्यांमध्ये मनोविकृतीवर उपाय म्हणून ....... पहिले जाते.
		अ)	श्रद्धा	ब)	समाज
		क)	भोंदूबाबा, साधू	ड)	अंधश्रद्धा
	vi)	......... हे मनोविश्लेषण उपचार पद्धतीचे जनक होते.
		अ)	डॉ. सिग्मंड फ्रॉईड	ब)	कार्ल रॉजर्स
		क)	स्टर्न	ड)	अॅडलर
	vii)	नको असलेले वर्तन टाळणे व हवे असणारे वर्तन अंगीकारणे यासाठी ........... पद्धती वापरतात.
		अ)	वर्तन उपचार पद्धती	ब)	चिकित्सक
		क)	प्रायोगिक पद्धती	ड)	सर्वेक्षण
	viii)	समूहामध्ये इतरांबरोबर आंतरक्रिया करण्यास दीर्घकालीन वाटणारी भीती म्हणजे ...... दुर्भिती होय.
		अ)	सामाजिक	ब)	वैयक्तिक
		क)	बौद्धिक	ड)	भेदनिक
	ix)	......... यांनी व्यक्तिकेंद्रित उपचार पद्धती विकसित केली.
		अ)	डॉ. सिग्मंड फ्रॉईड	ब)	डॉ. मोरेनो
		क)	अल्बर्ट एलिस	ड)	कार्ल रॉजर्स
	x)	....... उपचार पद्धती अॅरॉन बेक व अल्बर्ट एलिस यांनी स्पष्ट केली.
		अ)	मानसोपचार	ब)	व्यक्तिकेंद्रित
		क)	बोधात्मक	ड)	समूह
	xi)	व्यक्तीला स्वतःबद्दल, स्वतःच्या शरीराबद्दल काय वाटते यावरून ....... तयार होते.
		अ)	स्व-प्रतिमा	ब)	छाप
		क)	इतरांचे मत	ड)	विसंगती
	xii)	योग्य वेळी ........... हे ताणतणावांना दूर करण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
		अ)	आग्रही राहणे	ब)	आक्रमण करणे
		क)	माघार घेता येणे	ड)	नकार देणे
	xiii)	एखादी वस्तू, घटना किंवा सभोतालाच्या परिस्थितीसंबंधी विनाकारण भीती वाटणे म्हणजे ....... होय.
		अ)	दुर्भिती	ब)	अवसाद
		क)	उन्माद	ड)	छिन्नमनस्कता
	xiv)	ताणतणावाला दिल्या जाणाऱ्या प्राथमिक प्रक्रियांचा समावेश ........ अवस्थेत होतो.
		अ)	सामान्य प्रतीयोजन	ब)	प्रतिरोधक प्रतिक्रिया
		क)	सावधान प्रतिक्रिया	ड)	क्लांती किंवा थकव्याची अवस्था
	xv)	योग्य वेळी ........... हे ताणतणावांना दूर करण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
		अ)	नकार देणे	ब)	आक्रमण करणे
		क)	आग्रही राहणे	ड)	माघार घेता येणे
	xvi)	........ ताण हा अत्यंत अपायकारक असून त्यामुळे व्यक्तीचे संतुलन बिघडते.
		अ)	क्लेशकारक ताण (Distress)	ब)	अतिरिक्त ताण (Hyperstress)
		क)	उपयुक्त ताण  (Eustress)	ड)	अपुरा ताण (Hypostress)
	xvii)	ताणतणाव कमी करण्यासाठी .............. हा परिणामकारक व उपयुक्त उपाय ठरतो.
		अ)	विनोद	ब)	राग
		क)	टिंगल	ड)	उपहास
	xviii)	दररोज किमान .......... मिनिटे व्यायाम करावयास हवा.
		अ)	४० ते ५०	ब)	२० ते ३०
		क)	१५ ते २०	ड)	३५ ते ५५
	xix)	न्यूनतम पातळीवरील ताणास ........ असे म्हणतात.
		अ)	अपायकारक	ब)	अतिरिक्त
		क)	अपुरा	ड)	लाभदायक
	xx)	आपल्या भावनांना मुक्तपणे परंतु समाजमान्य रीतीने प्रकट करणे म्हणजे ..... होय.
		अ)	भावविरेचन	ब)	भावनिक नियंत्रण
		क)	मुक्त साहचर्य	ड)	भावांतरण
प्र. 2)	टीपा लिहा.
	i)	महाविद्यालयीन ताण
	ii)	ताण निर्माण करणाऱ्या आकस्मिक घटना
	iii)	मानसशास्त्रीय विकृती
	iv)	मनोविश्लेषणाची तंत्रे
	v)	लठ्ठपणा – एक कलंक
	vi)	मानसोपचार
	vii)	मद्यपान
	vii)	वातावरणातील समस्या
	ix)	अनिवार्य विचार कृती विकृती
	x)	शरीर प्रतिमा
	xi)	आत्महत्या
	xii)	पद्धतशीर – अवेदनशीलता
	xiii)	सामान्यीकृत चिंता विकृती
	xiv)	ताण-सहिष्णुता
	xv)	माध्यमांचा स्त्री-प्रतीमेवरील प्रभाव
प्र. 3) खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा.
	i)	ताणाची व्याख्या स्पष्ट करून ताणाची प्रमुख कारणे स्पष्ट करा.
	ii)	लठ्ठपणा व लठ्ठपणाचे दुष्परिणाम स्पष्ट करा.
	iii)	तीव्र अवसाद विकृती याविषयी वर्णन करा.
	iv)	व्यक्तिकेंद्रित उपचार पद्धतीचे स्वरूप व महत्व स्पष्ट करा.
	v)	मानसशास्त्रीय विकृती म्हणजे काय ते सांगून मानसिक आरोग्य दृष्टीकोण स्पष्ट करा.
	vi)	ताण व्यवस्थापन कसे करावे ते थोडक्यात स्पष्ट करा.
	vii)	व्यक्तिकेंद्रित उपचार पद्धतीचे स्वरूप व महत्व स्पष्ट करा.
	vii)	प्रसार माध्यम व शरीर प्रतिमा यातील संबंध स्पष्ट करा.
	ix)	चिंता विकृतीचे एकूण प्रकार थोडक्यात स्पष्ट करा.
	x)	मानसोपचार म्हणजे काय? त्याचा वापर कोण करू शकतो.
	xi)	मनोविश्लेषण म्हणजे काय? मनोविश्लेषणाची प्रमुख तंत्रे सविस्तर स्पष्ट करा.
	xii)	पुरेशी झोप व समतोल आहार यांचे महत्व स्पष्ट करा.

 

                               Question Paper Format      Total Mark: 40

प्र. १)		खालील प्रश्नांसाठी दिलेल्या पर्यांयातून योग्य पर्याय निवडा.                                                                    05
प्र. 2)	टीपा लिहा.  (कोणत्याही तीन)		15
प्र. ३)	खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा. (कोणताही एक)		10
प्र. ४)	खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा. (कोणताही एक)		10